We gaan allemaal dood. De dood is tenslotte een onlosmakelijk onderdeel van het leven. Alleen lijken we dat het liefst te vergeten. Praten over de dood confronteert ons er namelijk mee dat we ooit zelf afscheid moeten nemen van de mensen waar we van houden. Geen wonder dat we dit het liefst uit de weg gaan.
Eén op de drie mensen praat nooit over de dood. En dat terwijl het juist heel waardevol kan zijn om met de mensen om je heen samen af en toe eens bij de dood stil te staan, er met elkaar over te praten en vooral naar de ander te luisteren. Samen praten over de dood maakt leven mét de dood draaglijker. Het verrijkt en verbindt. Dus, probeer het eens… en maak de dood bespreekbaar.
In dit nieuwsbericht reiken we je tien tips aan om met mensen uit je omgeving een gesprek aan te gaan over de dood.
1. Sta stil bij wat voor jou belangrijk is in het leven
Stel jezelf eens de vraag wat voor jou écht belangrijk is in het leven. Dat hoeft helemaal niet moeilijk te zijn of lang te duren. Dit kan bijvoorbeeld al zijn dat het goed gaat met je partner, kinderen of andere mensen die je dierbaar zijn. Maar ook iets dat je graag doet, zoals in de natuur wandelen of fietsen, of iets voor een ander doen en betekenen. Schrijf zo drie tot vijf punten op en kijk of je deze punten kunt koppelen aan je eigen afscheid. Als je bijvoorbeeld graag in de natuur bent, is het misschien een mooi idee om ook in de natuur begraven te worden? Of misschien wil je dat mensen die op je afscheid komen een goed doel steunen dat jij belangrijk vindt. Pak de punten die je opgeschreven hebt er af en toe nog eens bij en hou ze in je achterhoofd voor het gesprek over de dood dat je met je dierbaren wilt voeren.
2. Kies bewust de mensen waarmee je een gesprek over de dood begint
Ga in eerste instantie een gesprek over de dood aan met mensen waarmee je verwacht dit op een natuurlijke, makkelijke manier te kunnen doen. Soms zijn dit juist mensen die iets verder van je afstaan dan bijvoorbeeld je partner of kinderen. Heb je bijvoorbeeld een goede vriend(in) met wie je open kunt praten over moeilijke onderwerpen? Of ken je iemand anders waarvan je weet dat die persoon een nuchtere kijk heeft op de dood? Oefen eerst eens met deze mensen om je wat comfortabeler te voelen daarna het gesprek over de dood met anderen aan te gaan.
3. Denk goed na over de situatie of plek waar je het gesprek voert
Houd een gesprek over de dood luchtig en kies hiervoor een rustige plek om het gesprek ontspannen aan te gaan. Wanneer je met mensen aan tafel een gesprek over de dood aangaat, kan dat al snel zwaar en confronterend aanvoelen. Probeer het daarom juist in alledaagse situaties, bijvoorbeeld tijdens een wandeling in het bos (“ik zou hier best ooit begraven willen worden”) of het werken in de tuin (“deze bloemen vind ik erg mooi en zou ik wel op mijn uitvaart willen hebben”). Houd wel in de gaten dat er ook echt gelegenheid is om met volle aandacht en tijd voor elkaar te kunnen praten. En bedenk dat er gerust gelachen mag worden tijdens een gesprek over de dood.
4. Koppel het gesprek aan herinneringen die je dierbaar zijn
Begin een gesprek over de dood met het ophalen van mooie en fijne herinneringen. Wanneer je samen foto’s aan het bekijken bent of een gesprek voert over gebeurtenissen of momenten die je in het verleden samen hebt gedeeld, kun je bijvoorbeeld zeggen dat dit veel voor je betekende en dat de ander dat gerust op jouw afscheid mag laten zien of vertellen.
5. Gebruik een actuele gebeurtenis als haakje om het gesprek te starten
Haak in op het overlijden van een bekend persoon of vertel over een uitvaart waar je bij was. Geef aan wat je mooi vond en wat je voor je eigen uitvaart anders zou willen. Zo kun je een gesprek over de dood op heel natuurlijke wijze starten. Bovendien komt het in eerste instantie minder dichtbij omdat het over een ander gaat. Dat kan een veilige manier zijn om met elkaar over de dood te praten.
6. Zie ook muziek als aanknopingspunt voor een gesprek over de dood
Maak eens een lijst met muziek waar je bepaalde herinneringen aan hebt, die iets vertellen over jou en over je leven en die je graag zou willen laten horen op jouw afscheid. Wanneer je vervolgens één van die nummers hoort, kun je aangeven dat je dat mooie muziek zou vinden voor op je uitvaart en zo de dood bespreekbaar maken.
7. Luister goed en probeer niet te oordelen
Luister goed naar de ander, stel open vragen en sta ook open voor elk antwoord. Laat elkaar uitpraten en probeer niet meteen voor de ander in te vullen of een oplossing of advies aan te reiken. Durf tijdens het gesprek ook stil te zijn. Praten over de dood betekent vooral goed luisteren naar de ander en doorvragen. Het kan zijn dat iemand een heel andere kijk op de dood en andere uitvaartwensen heeft dan jij. Oordeel daar niet over door te zeggen “Dat zou echt niets voor mij zijn”, maar wees oprecht geïnteresseerd in de ander en vraag door hoe hij/zij het precies wil en neem dat vervolgens aan zonder er iets van te vinden.
8. Ga je angst niet uit de weg
Durf je angst uit te spreken. Vaak neemt dit namelijk al een stukje van de angst weg. Bovendien zal de ander het vast herkennen. Uit onderzoek van Sire blijkt dat 38% van de mensen het moeilijk vindt om te praten over de dood en het daarom uit de weg gaat. Juist omdat we er zo weinig ervaring mee hebben, is een onhandige uitspraak ook zo gedaan. Wees echter niet bang om iets verkeerds te zeggen. Het is beter om wat onhandig over te komen dat er helemaal niet over te praten.
9. Zet je uitvaartwensen op papier
Vul eens een uitvaartwensengids in. Hierin kun je heel eenvoudig per onderdeel van de uitvaart aangeven wat je wel en niet zou willen voor je eigen afscheid. Door vervolgens je naasten aan te geven dat je je uitvaartwensen op papier hebt beschreven en waar je deze bewaart, open je eveneens een mogelijkheid tot gesprek over de dood.
10. Verwacht niet meteen teveel
Niet alles hoeft direct in kannen en kruiken te zijn. Een gesprek over de dood voeren kan moeilijk zijn, dus wees er al trots op als je het probeert.
Bron: https://dedoodpraaterover.sire.nl
Heeft u naar aanleiding van dit artikel nog vragen aan ons? Of wilt u graag een afspraak maken voor een persoonlijk uitvaartwensengesprek? Bel ons gerust: (076) 55 55 444. Of mail: info@tomvandijkuitvaarten.nl.
